Cách nói sử dụng「て/ で」để biểu thị nguyên nhân, lý do, được sử dụng khi muốn nhấn mạnh đến mối quan hệ nhân – quả. Dạng phủ định như sau:「Ｖなくて, ～」／「Ａい- くなくて、～」／「Ａな- でなくて～」 và 「Ｎでなくて ～」.

Vế sau thường là dạng khả năng hoặc những từ biểu thị tâm tư tình cảm như「うれしい」 (vui), 「はずかしい」(xấu hổ),「ざんねんだ」(đáng tiếc) v.v...